رشتوند- با نگرشی به سیرتکاملی سیاست های باز آفرینی شهر رشت ، نوآوری و خلاقیت در رده هفتم  پس از توسعه مجدد کالبدی ، رفاه اجتماعی ، رونق اقتصادی ، بازآفرینی مبتنی بر املاک و مستغلات ، مشارکت اجتماعات محلی و مکان های پایدار ، قرار گرفته است .

از محورهای اصلی و کلیدی در فرایند برنامه های باز آفرینی پایدار شهری در شهر خلاق  و نوآوری و خلاقیت شهری ، می توان از کاهش فقر شهری ، ارتقا تاب آوری شهری و تجهیز و مقاوم سازی شهر در برابر مواجهه با سوانح ، ارتقا هویت مکانی و حفظ ارزش ها در محدوده ها و محله ها ی تاریخی شهر ،  احیا و ارتقای انسجام اجتماعی ساکنین محله ها ، احقاق حقوق شهروندی ، بهبود اشتغال ، ارتقا ایمنی و پایداری زیر ساخت های شهری و بسیاری از موارد حایز اهمیت دیگر نام برد که پس از پرداختن به موارد ذکر شده و با نگاهی  اجمالی به چشم انداز راهبردی باز آفرینی شهری و شهرخلاق ،  بهره مندی از پتانسیل های فرهنگی و هنری در توسعه شهر خلاق از درجه چندم اهمیت برخوردار است که به نظر می رسد بستر سازی های بسیاری در راه رسیدن به باز آفرینی شهری باید صورت پذیرد تا گام در راه شهر خلاق و خلاقیت و نوآوری برداشته شود .

با توجه به مباحث گفته شده به عنوان ارکان اصلی تحقق بازافرینی شهری ، آیا ما تاکنون سیر تکامل سیاست های باز آفرینی را طی نموده ایم و سپس به مقوله خلاقیت و شهر خلاق رسیده ایم ؟  آیا توسعه کالبدی شهری ، رفاه اجتماعی و اقتصادی و غیره تحقق یافته و تنها مبحث باقیمانده خلاقیت در زمینه خوراک شهر است که باید به آن پرداخت ؟

حذف نقاط ضعف و تهدیدهای موجود در شهر ، پر رنگ نمودن نقاط قوت و استفاده از فرصت های شهری و دمیدن روحی تازه در کالبد شهر با توجه به قابلیت ها و پیشینه تاریخی ، به بازآفرینی شهری خلاق منجر می شود که پر واضح است که هنوز شهر باران نتوانسته سیر تحولات این چنینی را بپیماید و به سر منزل مقصود خلاقیت و نواوری و شهر خلاق ” خصوصا شهر خلاق خوراک !!! ” دست یابد .

حال در شرایط کنونی بدون فراهم شدن زیرساخت ها و طی شدن مراحل ذکر شده که در سند بازآفرینی که به آن اشاره شده ، ناگهان جهشی به خلاقیت و نوآوری شهری داریم . آیا در شهری با سبقه تاریخی و فرهنگی و هنری کهن در زمینه های بسیار،  و داشتن دانشمندان به نام در عرصه های گوناگون تنها باید به نواوری و خلاقیت در زمینه خوراک آن پرداخت ؟ اگرچه امروزه از میراث فرهنگی نا ملموس به مفهوم جدیدی از شاخه های میراث فرهنگی اشاره می شود و خوراک نیز در این زمره از میراث قرار دارد، اما در شهری این چنین با فرهنگ و با داشتن هنرمندان و دانشمندان بسیار ، مبارزان تاریخ ساز و … پرداختن به تنوع غذایی و خوراک از الویت های شهری است ؟

آیا شهر خلاق خوراک شناسی با به دوش کشیدن ویترین نامی به نام یونسکو می تواند به تنهایی عامل گسترش دیپلماسی فرهنگی و عمومی باشد و نیازمند بستر سازی صحیح نیست ؟

این پای لنگان ” شهر خلاق خوراک شناسی ” در بازآفرینی شهر رشت در اختیار چه کسی و چه نهادی است ؟

در پاسخ به این ابهام و در یک نگاه جامع ولی سطحی ، این نام در حیطه سازمانی  شهرداری رشت به نام شهر رشت رقم خورده است . آیا به واقع چنین است ؟ 

مطابق قانون ، اهداف سازمان و هرآن چه که به آن منوط است  ، در قالب شرح وظایف هر واحد سازمانی تعریف و ابلاغ می گردد و در راستای پیشبرد اهداف سازمانی ، زیر مجموعه ها مکلف به انجام آن می باشند و این شرح وظایف در زمره تخصص یک سازمان ثابت می ماند و تنها تغییر در نیروی انسانی  مجموعه رخ می دهد و افراد شرح وظایف را با خود شان به دوش نمی کشد که اگر این چنین باشد که کارها شخصی است و نه سازمانی که با نمونه بارزی از این مصداق در مبحث شهر خلاق رشت مواجه هستیم .

سیر تحول خلاقیت در شهرداری رشت :

تفاهم نامه همکاری میان کمیسیون ملی یونسکو در ایران با شهرداری رشت  در مرداد ماه سال ۹۳ جهت اقدامات فرهنگی ، اجتماعی و زیست محیطی به منظور دستیابی به شهر پایدار – شهر سالم منعقد گردید.

در اقدام بعدی با برگزاری دو کارگاه اموزشی با محوریت ( توسعه پایدار و سیاستگذاری ها ی ملی از منظر یونسکو و توسعه پایدار- توسعه اجتماعی ) که با همکاری ستاد توسعه پایدار شهرداری رشت برگزار شد ، گام های نخست فعالیت های مشترک برداشته شد .

پس از گذشت چند ماه با حذف ناگهانی و پنهان ستاد توسعه پایدار شهرداری بدون مشخص شدن چرایی آن که متولی ادامه روند توسعه همکاری های این کمیسیون با شهرداری  بود  ( که خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل ) ، با هجرت مسوول ستاد توسعه پایدار به روابط عمومی شهرداری شرح وظایف این ستاد نیز همانند میراثی به روابط عمومی به ارث رسید و ازآن پس متولی ادامه همکاری با کمیسیون ملی یونسکو با محوریت شهر پایدار –  شهر سالم روابط عمومی شهرداری شد و در ادامه نیز بدون طی کردن فرایند مطلوب ، ناگهان  محوریت این همکاری به شهر خلاق خوراک رسید .

با مصوبه وزارت کشور چندی بعد با ایجاد تغییرات در چارت سازمانی شهرداری رشت ، واحد خلاقیت و فن اوری های نوین در زیر مجموعه اداره مطالعات و پژوهش و معاونت منابع انسانی تشکیل گردید که مطابق شرح وظایف تعیین شده می بایست ادامه رود فرایند شهر خلاق از طریق این حوزه ادامه پیدا می کرد که این چنین نشد و همچنان ورثه ستاد توسعه پایدار این امر خطیر را مصرانه به دوش می کشد . سفرهای متعدد بی حاصل خارج از کشور ، برگزاری جشنواره و همایش های بدون هدف و بسیاری از فعالیت های خارج چارچوب به نام شهر خلاق که در حیطه شرح وظایف روابط عمومی نیست نیز هنوز در حال انجام است  .

به نقل از یکی از اعضای محترم شورای اسلامی در روزهای گذشته ، شهر خلاق متعلق به هیچ شخص خاصی نیست و متعلق به شهرمان است . آیا به واقع چنین است ؟ آیا شهر خلاق متعلق به شخص خاصی نیست که در هر جایگاهی نام شهرخلاق همچون همزادی در تمامی زمینه ها به او متصل است ؟

شاید با شفاف سازی تفاهم نامه حوزه فعالیت و همکاری شهرداری با کمیسیون ملی یونسکو ، شفاف سازی راهبردها و چشم انداز سند باز آفرینی شهر رشت ، ارایه عملکرد شهر خلاق تا کنون با مستندات واقعی و نه واهی ، و از همه مهمتر بیان چرایی انحصاری بودن فعالیت این نام در اختیار یک شخص خاص ، پاسخی به تمامی ابهامات داده شود .