موزِر دَوَسته دانه میرزا مرد میدان بو

نه من نه تو که امی خانه سبزه میدان بو

 یک قرن پیش و در روزگاری که اجنبی به واسطه بی عرضگیه حکومت مرکزی به ایران تسلط پیدا کرده بود، میرزا و یارانش در گیلان تاب نیاوردند و کمر همت برای مقابله با زورگویی اجانب و حکومت مرکزی بستند.

جنگلی ها پس از جنگهای گوناگون در نهایت موفق شدند روز شانزدهم خرداد ماه ۱۲۹۹ در گیلان جمهوری خود مختار اعلام کنند، حکومتی بر پایه مردم سالاری قوانین و مرامنامه ای مطابق با حقوق بشر کنونی که بیانگر نگرش والای این روحانی شهید بود.

میرزا از جناحهای مختلف با پیشنهادهای وسوسه کننده و خیانتهای بسیاری روبرو شد، اما اعتقاد راسخ به آرمانهای آزادی خواهی و التزام عملی به رهنمودهای اسلامی از جمله برجسته ترین خصوصیات این روحانی شهید بود؛ در واقع «میرزا تسلیم یا پنهانده نشد تا افسانه اش برای آیندگان تاریخ ساز شود»

محمدحسن عاقل منش

عضو شورای اسلامی شهر رشت