بررسی دقیق و صحبت کردن منطقی از عملکرد تیم ملی در روزهای منتهی به جام جهانی بدون پرداختن به افشاگری‌های علی کریمی علیه فدراسیون و یا ساختن دوگانه‌هایی چون کی‌روش-کریمی کمی دشوار به نظر می‌رسد. خوشبختانه بازی‌های دوستانه تیم ملی ایران در فروردین‌ماه داده‌ای به ورزشی‌نویسان تقدیم کرد که بتوان بدون درگیر شدن با بحث‌های حاشیه‌ای سابق در مورد تیم ملی اظهار نظر کرد. از بازی تیم ملی ایران با تیم نه‌چندان ملی سیرالئون که بگذریم دیدار تیم ملی ایران با تونس و الجزایر بیانگر نکانی بود که پرداختن به آن‌ها و صحبت کردن در موردشان خالی از لطف نیست.
تونس؛ جدی‌ترین رقیب تدارکاتی
تیم ملی تونس که در مرحله مقدماتی جام‌جهانی در گروهی نه‌چندان دشوار توانسته بود بدون شکست و با ۴ برد و ۲ تساوی و تنها با یک امتیاز اختلاف نسبت به کنگو راهی جام جهانی شود جدی‌ترین رقیب تدارکاتی ایران در مسیر جام جهانی تا اینجای کار بود که توانست تیم ملی ایران را در دیداری نه‌چندان جذاب با نتیجه یک – صفر شکست دهد. هر چند این دیدار در زمینی خیس و فاقد کیفیت برگزار شد اما ملی‌پوشان ایران چندین بار توانستند به دروازه تونس نزدیک شوند و از بخت بد آن‌ها توپ‌هایشان به گل تبدیل نشد. مهمترین نکته‌ای که می‌شود در بازی ایران و تونس به آن اشاره کرد، عملکرد ضعیف زوج روزبه چشمی و پژمان منتظری در قلب خط دفاعی بود که ضعف شدید این زوج در صحنه گل به شدت بارز و مشخص بود؛ جایی که منتظری با اشتباه توپ را لو داد و در کمتر از چند ثانیه روزبه چشمی هم فریب حرکت وهبی حضری را خورد و در نهایت همان توپ توسط محمدی وارد دروازه ایران شد.
ایران – الجزایر؛ پر از نکات قابل توجه
اکثر فوتبال‌دوستان ایرانی به دلیل وجود بازیکنانی همچون ریاض محرز و بغداد بونجاح که بیشتر برای ما ایرانی‌ها آشنا هستند، تصور می‌کردند الجزایر قدرتمند‌ترین حریف ما در بازی‌های تدارکاتی است و از پیروزی مقابل این تیم مسرور و خوش‌بین به آینده شدند. اما با نگاهی به عملکرد اخیر این تیم مشخص می‌شود که این تیم آنچنان هم رقیب جدی برای تیم ملی نبوده است. الجزایر در گروه B مقدماتی جام جهانی در قاره آفریقا تنها با ۴ امتیاز پایین‌تر از تیم‌های نیجریه، زامبیا و کامرون در رده چهارم گروه قرار گرفت و از راهیابی به جام جهانی بازماند. همین مسئله نشانگر این است که پیروزی مقابل تیمی که وضعیت آشفته‌ای دارد نباید ما را بیش از آنچه باید امیدوار کند به صورتی که به نقاط ضعفمان در برهه کنونی بی‌توجه باشیم. در همین بازی نکاتی وجود داشت که به شدت نیاز به توجه دارد:
بیرانوند؛ یک اشتباه نابخشودنی
علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان ثابت تیم کی‌روش در هر ۲ دیدار دوستانه تیم ملی بود و این‌گونه به نظر می‌رسد که کی‌روش برای بازی دادن به بیرانوند حداقل مقابل مراکش به جمع‌بندی رسیده و اگر مشکل خاصی وجود نداشته باشد بیرانوند دروازه‌بان ثابت تیم ملی در دیدار برابر تیم مراکش خواهد بود. بیرانوند در ۲ دیدار تدارکاتی مقابل شوت‌های از راه دور و البته تک‌به‌تک‌ها عملکرد قابل دفاعی داشت به گونه‌ای که بارها مانع گلزنی بازیکنان تونس و الجزایر شد اما در یک صحنه حساس همان اشتباه همیشگی‌اش را به نمایش گذاشت و ضعفش روی خروج از دروازه روی توپ‌های هوایی را باز هم نشان داد تا الجزایر تک گل خودش را وارد دروازه ما کند. آنچه مایه نگرانی است عملکرد متزلزل بیرانوند روی توپ‌های هوایی است و همین مسئله می‌تواند جایگاه او را به خطر بیندازد. کی‌روش نیز البته حتما متوجه این نقطه ضعف بیرانوند شده و می‌داند که تا جام‌جهانی فرصت دارد این نقیصه را برطرف کند وگرنه باید به دنبال سنگربانی دیگر برای حراست از دروازه تیم ملی در جام جهانی باشد چرا که اولین اشتباه در جام جهانی آخرین اشتباه خواهد بود.
برد لذت‌بخش یا ترسناک
مهمترین مسئله‌ای که در این ۲ دیدار تدارکاتی توجه فوتبال‌دوستان را به خودش جلب می‌کرد استفاده کی‌روش از ترکیب ۳-۳-۴ برای مقابله با حریفانی بود که قرار بود دیدار مقابل مراکش را بازسازی کنند در حالی که هر ۲ حریف ما به مراتب ضعیف‌تر از مراکش بودند. کی‌روش با استفاده از ترکیب ۳-۳-۴ با ۲ هافبک دفاعی و یک هافبک که بیشتر نقش تهاجمی داشت مقابل تونس و الجزایر حاضر شد و در هر ۲ دیدار هم دروازه تیمش را بازشده دید. پرسشی که پیش می‌آید این است که آیا چنین چینشی از بازیکنان برای دیدار با مراکش می‌تواند چینش مفیدی باشد؟ شاید بتوان از قیاس با جام‌جهانی قبل پاسخی به این سوال داد. در جام جهانی قبل ما برای مقابله با تمامی تیم‌ها از ترکیبی استفاده کردیم که به یک مهاجم متکی بود و سایر بازیکنان به جز خط دفاعی و دروازه‌بان ذاتا ماهیت هافبک داشتند. این در صورتی بود که در آن تیم جواد نکونام و آندو تیموریان را داشتیم که از نظر کلاس بازی در سال‌های اخیر بی‌نظیر بودند و بدون تعارف هیچ‌کدام از بازیکنان حال حاضر تیم ملی از نظر کلاس فنی در سطح این ۲ نفر نیستند. حال که کی‌روش ۲ هافبک دفاعی تراز اول سال‌های پیش را هم در اختیار ندارد به جای کار کردن روی خط میانی خود روی خط تهاجمی پر مهره خود تمرکز کرده است. نتیجه این مسئله هم موقعیت‌های پر تعداد بازیکنان در دیدار مقابل الجزایر بود اما این تنها یک روی سکه است و روی دیگر سکه اما اینقدر خوشایند نیست. در نبود هافبک دفاعی‌های مقتدر سالیان گذشته و ضعف مشاهده شده از خط دفاعی تیم ملی در دیدارهای اخیر این مسئله حتی می‌تواند به شکست‌های پرگل در جام جهانی بینجامد. به تعبیر دیگر بازی زیبای ملی‌پوشان مقابل الجزایر همانقدر که لذت‌بخش بود، دلهره‌آور و ترسناک نیز بود.

/آخرین خبر