جیب کوتاه مردم در بلندترین شب سال

یک مقدار شرایط این روزهای بازار بزرگ تهران در آستانه بلندترین شب سال و جشن چله ایرانیان با دیگر سال‌ها متفاوت است، هرچند که در آستانه شب یلدا بسیاری از مردم به بازار بزرگ تهران آمده‌اند اما افزایش نرخ قیمت‌ها بیش از هر چیز دیگر بر بلندترین شب سال تاثیر گذاشته است.

در گوشه‌ای از بازار نوازنده دوره‌گرد که کارش از صبح تا شب نوازندگی با آکاردئونش است و سمفونی قلب بازار را به صدا در می‌آورد در گوشه‌ای نشسته و دل و دماغ نوازندگی را ندارد. صدای فریاد میوه‌فروش‌ها و رفت و آمد مردمی که اکثرا دست‌هایشان خالی است، بیشتر از هر چیز دیگر در بازار جلب توجه می‌کند. هندوانه میوه اصلی این شب با قیمت‌های متفاوت از کیلویی سه هزار تومان تا کیلویی چهار هزار و ۵۰۰ تومان فروخته می‌شود.

مصطفی، یکی از فروشندگان هندوانه می‌گوید: این هندوانه‌ها سردخانه‌ای نیستند، بلکه هندوانه تازه چیده شده جنوب هستند. به همین دلیل قیمت‌شان بالاتر است و به شرط چاقو می‌دهیم. یکی از بانوانی که در حال خرید هندوانه از مصطفی است، با لبخند می‌گوید: باید به شرط پول، این هندوانه‌ها را به ما بفروشید. برای یک هندوانه باید ۲۰ هزار تومان پول بدهیم. او که معلم آموزش و پرورش است، ادامه می‌دهد: بالا بودن قیمت‌ها باعث شده بسیاری از کالاها را از سبد خرید حذف کنیم، اما شب چله را که نمی‌توان حذف کرد.

یک شب که هزار شب نمی‌شود، مجبوریم با هر قیمتی اجناس مورد نیاز را در این شب بخریم. مخصوصا برای خانواده‌هایی که بچه‌دار هستند، شرایط دشوار است. زیرا هم باید رضایت فرزندان‌شان را جلب و هم بار گرانی را تحمل کنند. اگر سری به قیمت‌های آجیل بزنید متوجه می‌شوید گرانی و جیب خالی یعنی چه! حق با این مشتری است، به سراغ یکی از آجیل‌فروشی‌های بازار می‌رویم که انواع آجیل را جلوی مغازه‌اش گذاشته قیمت‌ها را می‌بینیم.

تخمه آفتاب‌گردان کیلویی ۳۵ هزار تومان، تخمه کدو از ۴۵ هزار تا ۶۰ هزار تومان، پسته‌های خندان کوچک و بزرگ از ۱۹۰ تا ۲۲۰ هزار تومان و حتی بادام زمینی ۷۵ هزار تومانی خودنمایی می‌کنند. وقتی آجیل‌ها را می‌بینم، احساس می‌کنم، پسته‌ها از دیگر آجیل‌ها مغرور‌ترند، خنده‌های‌شان هم غرورآمیز است و حتی پسته‌های دهان بسته هم به من پوزخند می‌زنند. اینجا قصه جیب و قیمت‌هاست. فروشنده مغازه می‌گوید: به قیمت‌ها نگاه نکنید، اصلا خریدار نداریم. نهایت خرید مردم تخمه سیاه و بادام زمینی است. بازار شب چله امسال تکانی نخورده است. قبلا روزهایی در سال داشتیم که بازار آجیل پررونق بود؛ نوروز، شب چله و چهارشنبه‌سوری اما یلدای امسال بی‌رونق است.

فروشند آجیل و خشکبار با اشاره به اینکه حدود ۱۰ میلیون تومان در ماه اجاره بهای مغازه‌اش را می‌دهد، می‌افزاید: قیمت همه اجناس بالا رفته است و مردم توانایی خرید آجیل و شیرینی را ندارند‏.‌

نبود نقدینگی در زندگی روزمره مردم توان خرید آنها را کاهش داده است، باید توجه داشت که جمعیت شهر تهران کارگر هستند و با حقوق کارگری نمی‌توانند آجیل کیلویی ۲۲۰ هزار تومان بخرند. همین مساله دلیلی روشن بر چرایی کاهش میزان توان خرید مردم در این شهر به شمار می‌رود.