چرا صدای نقاره تک گیلان فقط از آستانه اشرفیه و لَفمِجان شنیده می‌شود؟

خواننده موسیقی فولکلور گیلان گفت: نقاره تک گیلان پیش از فراگیرشدن استفاده از ساعت، برای اعلام وقت سحر و افطار در کوچه و خیابان نواخته می‌شد اما بعدها که وسایل بیدارشدن تغییر کرد، نواختن آن به دو بقعه آسیدجلال‌الدین اشرف در آستانه اشرفیه و آسیدحسن در لَفمِجانِ لاهیجان محدود شد.

ناصر وحدتی، خواننده موسیقی فولکلور گیلان، نوازنده، محقق، مولف و پژوهشگر از سرنوشت نقاره تک گیلان گفت که روزگاری نواخته‌شدنش در کوچه و خیابان برای بیدار کردن مردم به وقت سحر در ماه رمضان جزو آیین‌های موسیقایی گیلان در این ماه بوده است.
این پیشکسوت موسیقی نواحی توضیح داد: «در استان گیلان یک نقاره ‌تک وجود دارد و یک نقاره جفت. نقاره جفت، کوزه‌مانندی کوچک از جنس سفال یا مس است که با کوزه‌مانندی بزرگ‌تر به یکدیگر بسته شده‌اند و به‌عنوان مثال در عروسی‌ها نواخته می‌شدند یا برای پیداکردن آن که در آب غرق شده است به‌گونه‌ای که هرگاه نقاره زدن متوقف می‌شد به این معنا بود که جسد آن که غرق شده، پیدا شده است.»
او با بیان این که «نقاره تک، در زمان اقتدار دیلمیان، از جمله سازهای جنگی بوده است» ادامه داد: «طول این ساز بیش از نیم‌متر و حدود ۶۰ سانت بود با قطری برابر ۵۰ سانت که پیش از فراگیرشدن استفاده از ساعت، برای اعلام وقت سحر و افطار در شهرها و روستاها نواخته می‌شد و خاستگاه آن در استان ما، لاهیجان است.»
این نوازنده سازهای کوبه‌ای با اشاره به این که «نقاره تک جزء سازهای اخباری بوده و از «زمان» خبر می‌داده است»، افزود: «بعدها که وسایل بیدارشدن تغییر کرد، نواختن نقاره تک به بقعه سید جلال‌الدین اشرف در آستانه اشرفیه و بقعه آسیدحسن در لَفمِجانِ لاهیجان محدود شد و تماشاگرانش کسانی شدند که برای برآورده‌شدن نیازی، نذری به این نوازندگان می‌دادند و خاطرم هست این مبلغ در زمان کودکی من، مثلا یک قران بود.»
او که صحبتش را با نوای «دَبَ‌دَ، دَ‌بَ‌دَ، دَبَ‌دَ، دام/ دَبَ‌دَ، دَبَ‌دَ، دَبَ‌دَ، دام» تمام کرد، گفت: «نوای نقاره تک چنین است و این کنار هم نشستن موسیقی و مذهب همچنان در ماه رمضان در دو بقعه‌ای که اشاره کردم قابل مشاهده است.»