هولناک اما واقعی؛ گیلان در «چاله جمعیتی» فرو می‌رود!

محمدتقی آشوبی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی گیلان با اشاره به کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمندی در کشور و گیلان، اظهار کرد: نسبت سالمندی در کشور ۹.۳ درصد و در استان گیلان ۱۵ درصد است.

وی با اشاره به اینکه نرخ باروری کلی ۱.۰۳، نرخ رشد جمعیت یک صدم درصد و رتبه جمعیتی ۱۲ را در کشور دارد، تصریح کرد: متأسفانه رتبه باروری این استان در کل کشور، ۳۰ از ۳۱ استان است و آمارها این هشدار را می‌دهد که استان گیلان با داشتن بیشترین جمعیت سالمندی در ایران، وضعیت نامطلوبی را در چشم‌انداز نسل آینده دارد و غفلت از این مساله، منجر به فرورفتن در چاله جمعیتی خواهد شد و این یعنی در آینده، نسل و قومی به نام گیلک در فرهنگ و تمدن ایرانی وجود نخواهد داشت.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی گیلان با اشاره به قانون جوانی جمعیت و مصوبه اصل ۸۵ قانون اساسی و تشکیل قرارگاه جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در دانشگاه علوم پزشکی بیان کرد: طبق ماده ۳۸ قانون جوانی جمعیت، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشگاههای علوم پزشکی مکلف هستند در چارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، آموزش‌های حین ازدواج را به‌تمامی زوجین ارائه دهند.

وی با بیان اینکه خوشبختانه ارایه آموزش هنگام ازدواج در استان گیلان در حال انجام است، افزود: اقداماتی نظیر انجام مصاحبه های تخصصی، آموزش به مربیان و ماماها و همچنین بحث بهداشت و سلامت جنسی در نظام شبکه برای تغییر نگرش و رفتار در جهت فرزندآوری و افزایش نرخ باروری در حال انجام است.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه در این نظام منسجم، یکی از وظایف ماماها، ترویج و مراقبت از مادران پیش و حین بارداری است، تصریح کرد: ماماهای دوره دیده با ارایه آموزش های لازم به مادران باردار در جهت زایمان ایمن، تلاش می‌کنند که خوشبختانه بر این اساس، زایمان طبیعی در کلیه مراکز درمانی تابعه دولتی به‌صورت رایگان و در مراکز خصوصی هم با تخفیف انجام می‌شود.

وی با اشاره به برنامه دانشگاه علوم پزشکی گیلان بعد از شناسایی و مشاوره ناباروری درزمینه ” درمان ” ناباروری بیان کرد: زوج‌های نابارور به مراکز تخصصی ناباروری ارجاع می‌شوند و یک مرکز درمان ناباروری دولتی در مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) مستقر و ۲ مرکز درمان ناباروری خصوصی هم در مرکز استان فعال هستند.

آشوبی با اشاره به اینکه مراجعین به این مراکز، در سال ۱۴۰۱، ۲۹ هزار و ۶۷۰ نفر بودند، افزود: تمامی اقدامات درمان ناباروری در مراکز دولتی، تحت پوشش بیمه قرار دارند و در بخش خصوصی نیز جهت در نظر گرفتن تخفیفات، هماهنگی هایی انجام شده است.

وی به بهره مندی از خدمات طب ایرانی در نظام شبکه در پیشگیری و درمان ناباروری به‌عنوان طب مکمل اشاره کرد و افزود: به‌منظور بهره‌گیری از طب سنتی در تحقق جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، نشست هم‌اندیشی اساتید با صاحب‌نظران این طب در دانشگاه برگزار شد که خوشبختانه به اشتراکاتی خوبی هم در این زمینه رسیدیم.

به گفته سرپرست دانشگاه عوم پزشکی گیلان، در حال حاضر به کارگیری داروهایی بر پایه طب سنتی و طبیعی در بهداشت باروری و همچنین درمان نازایی‌ها در حال بررسی است که نتایج آن در آینده اعلام خواهد شد.

وی با اشاره به تسهیلات ویژه مادران باردار و شیرده شاغل در دانشگاه گفت: استفاده از مرخصی زایمان تا ۹ ماه برای یک فرزند و تا یک سال برای دوقلوزایی، استفاده از پاس روزانه برای مادران شیرده، اختیاری بودن نوبت‌کار شب برای مادران از جمله این تسهیلات است.

وی با بیان اینکه برای مادران باردار و شیرده نیازمند نیز با مشارکت بسیج جامعه پزشکی و کمیته امداد، بسته‌های حمایتی و معیشتی در نظر گرفته شده افزود: در استان گیلان حدود هشت هزار مادر باردار وجود دارد که این مادران تحت پوشش ۵۳۳ ماما هستند؛ یعنی ۳۵۸ نفر در بخش دولتی و ۱۷۵ نفر در بخش خصوصی شاغل هستند.

وی با اذعان به اینکه ما در این شاخص عقب هستیم، گفت: باید به ازای هر ۱۵ مادر، یک ماما در استان وجود داشته باشد و با توجه به اینکه کل موالید سال ۱۴۰۱، ۲۰ هزار و ۴۰ نفر بوده است.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی گیلان، با برشمردن مهم‌ترین موانع مسیر اجرای تکالیف دانشگاه علوم پزشکی گیلان در قالب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت بیان کرد: پایین بودن سهم بیمه خدمات درمان ناباروری و شکایت زوجین نابارور، عدم اجرای کامل تعهدات ذکرشده در قانون جوانی جمعیت توسط سایر سازمان‌ها مانند تأمین مسکن، زمین، وام ازدواج و سایر، کمبود اعتبار جهت اتمام پروژه ساخت و تجهیز خوابگاه‌های دانشجویان متأهل، از جمله موانع افزایش جمعیت است.

آشوبی همچنین کمبود فلوشیپ ناباروری زن و مرد، کمبود اعتبارات جهت برنامه‌های آموزشی و تبلیغاتی از دیگر موانع رشد جمعیت در گیلان دانست و افزود: کمبود اعتبارات جهت پروژه‌های تحقیقاتی، کمبود متخصص بیهوشی برای زایمان بدون درد و همچنین در راستای اختیاری بودن نوبت‌کاری شب برای کارکنان زن باردار و دارای کودک زیر ۲ سال، دانشگاه با تأمین نیروی جایگزین مواجه است و یک چالش بزرگ به‌حساب می‌آید.